SABORNA CRKVA SVETOG NIKOLE - Sremski Karlovci

Na mestu današnje Saborne crkve, u XVI veku se nalazila manja crkva, istom svecu posvećena. Mitropolit Pavle Nenadović je 1758. godine odlučio da se sruši stara crkva i da se na njenom mestu otpočne sa gradnjom nove Saborne crkve. Temelji su osveštani 07. maja 1758. godine, a prilozima mitropolita, naroda i manastira, ona je, po planu izrađenom u Beču, završena za četiri godine. Saborna crkva je građena u baroknom stilu kao trobrodna katedrala. Na prednjem delu crkve ističu se dva velika zvonika i jedan mali između njih. Na prozorima se nalaze vitraži, rad nemačkih majstora a iznad horske apside je veliki vitraž Svetog Nikole. U oltarskom prostoru nalazi se veliki ikonostas koji su oslikali Teodor Kračun koji je tragično nastradao i Jakov Orfelin. Kračun je oslikao likove jevanđelista u uglovima kubeta i ikone u gornjem delu ikonostasa koje su obložene pozlatom 24-karatnog zlata. Jakov Orfelin je završio radove na ikonostasu. U dnu ikonostasa, sa desne strane, nalazi se prestona ikona Bogorodice sa Hristom, rad nepoznatih ruskih majstora iz XIV veka. U oltarskom delu smešten je Sveti život sa delom moštiju Sv. Arsenija Sremca, učenika Sv.Save i njegovog naslednika na arhiepiskoposkom tronu. Između oltarskog dela i naosa postavljena su dva prestola – sa desne strane za patrijarha, sa leve, za kralja ili prestolonaslednika. Za vreme patrijarha Georgija Brankovića, poznati srpski slikar Paja Jovanović izradio je, po narudžbi samog patrijarha, nekoliko slika sa scenama iz Starog i Novog zaveta, kao i četiri kompozicije na kojima su predstavljeni događaji iz srednjevekovne srpske istorije. Fasada Saborne crkve prepravljena je 1909/10 godine, za vreme patrijarha Lukijana Bogdanovića, prema projektu Vladimira Nikolića. U kripti Saborne crkve sahranjeni su skoro svi karlovački mitropoliti i patrijarsi, izuzev Arsena III i IV, čiji su zemni ostaci u manastiru Krušedol i patrijarha Georgija Brankovića i Lukijana Bogdanovića, koji su zbog čestih poplava položeni u za njih izgrađenu kriptu Gornje crkve.